بندها آب را ذخیره کرده و باعث به توسعه زراعت و تمدن میشود، در حال حاضر بیشتر مردمی که مصروف زراعت و مالداری هستند، به‌خاطری از قرا و قصبات به شهرها نقل مکان می‌کنند که در مناطق روستایی آب و دیگر امکانات کافی وجود ندارد.
اگر بندها ساخته و آب ذخیره شود، شکی نیست که تسهیلات زیاد در بخش زراعت برای مردم به وجود خواهد آمد.
افغانستان از جمله کشورهایی است که بیشتر مردم آن به زراعت مصروف هستند و عواید خود را از این طریق به دست می‌آورند و به زندگی خود ادامه می دهند.
در افغانستان نظر به عوامل ذیل، نیاز به اعمار بندها بسیار زیاد است:
اول: این‌که کشور ما زمین‌های وسیعی برای زراعت دارد، اما بیشتر از نصف زمین‌های قابل کشت و زرع نیست.
دوم:نکته این‌که اکنون با وجود آب فراوان در افغانستان تنها حدود ۲۰ درصد برق مورد نیاز تولید میشود و متباقی از کشورهای همسایه وارد میشود.
سوم: دلیل این‌که ما نیاز به اعمار بندها داریم، این است که با ساختن بندها و کنترول آب، ما قادر خواهیم بود تا از حوادث طبیعی جلوگیری کنیم، همه ساله در مناطق مختلف افغانستان سیلاب‌ها رخ می‌دهد که نه تنها خسارات مالی و جانی به هموطنان وارد می‌کند، بلکه کشت‌زارهای زیادی را نیز تخریب می‌کند.
با ساخت بندها، از حوادث طبیعی نیز جلوگیری خواهد شد، با در نظر داشت این نکات، امارت اسلامی تصمیم گرفت تا در عرصه مدیریت آب در کشور گام‌های ملموس برداشته و بندهای آب را اعمار کنند.
یکی از این بندها بند شاه‌وعروس است که در ۱۱م جدی سال جاری به بهره‌برداری سپرده شد.
بهره‌برداری بند شاه‌وعروس
هر کشور تلاش دارد، آب خود را طوری مدیریت کند که بتوان از آن برای انرژی برق، زراعت و آشامیدن استفاده کرد.
افغانستان نیز آب شیرین زیادی دارد، اما حکومت‌های پیشین توجه چندانی به مدیریت آن نداشتند البته امارت اسلامی تلاش‌های خود را در زمینه مدیریت آب افزایش داده و ساخت بندهای آب را برای ذخیره آب در بیشتر مناطق کشور آغاز کرده است.
یکی از این بندها بند شاه‌وعروس است، بند شاه‌وعروس در ولسوالی شکردره ولایت کابل موقعیت دارد، قرارداد این بند با یک شرکت خارجی امضا شده بود.
در جریان تحولات سیاسی اخیر در افغانستان و قبل از آن، در جریان افزایش وبای کرونا، کار این بند متوقف شد.
باروی کار آمدن امارت اسلامی مسوولان وزارت آب و انرژی برای ارزیابی این بند به ولسوالی شکر دره سفر کرد و با در نظر داشت ارزش و سطح پیشرفت کار این بند، تصمیم گرفت تا کارهای باقی‌مانده آن تکمیل کند.
بدین منظور در کمیسیون اقتصادی فیصله شد که به منظور تکمیل کارهای باقی‌مانده بند شاه‌وعروس بانک مرکزی مکلف است بخش باقی‌مانده انوایس پروژه را به منظور ادامه کارهای بند به شرکت قراردادی اجرأ کند.
شرکت قراردادی و وزارت آب و انرژی مکلف دانسته شدند، تا طبق وعده با دریافت این پول، آب را بدون تاخیر مهار و در بند ذخیره کنند.
براساس فیصله کمیسیون اقتصادی، کارهای باقی‌مانده بند شاه‌وعروس آغاز شده و اکنون کار آن تکمیل شد.
در مراسمی که به همین مناسبت برگزار شده بود، ملا عبدالغنی برادر آخوند سخنرانی خود گفت، بند شاه‌وعروس کابل یک گام مهم در مدیریت آب کشور پنداشته میشود و کارهای باقی‌مانده به اثر سعی و تلاش امارت اسلامی به صورت مسلکی به پایان رسیده است.
اکنون این بند از نظر آبرسانی، آبیاری و تولید برق به‌گونه عملی آماده استفاده است. آقای برادر آخوند با اشاره به ضرورت و مدیریت آب گفته که هنوز هم کشور به کار و سرمایه‌گذاری زیاد در این عرصه ضرورت دارد.
امارت اسلامی با در نظرداشت اصل توسعه پایدار، تلاش‌های دوامدار قابل ملاحظه‌ای را برای مدیریت آب خود انجام می‌دهد؛ تا زیربناهای لازم آب را احداث کرده و گام‌های لازم را در این راستا بردارند.
معاون اقتصادی افزوده، به دلیل جنگ‌های داخلی و تحمیلی و سایر عوامل داخلی و خارجی در تاریخ معاصر کشور، سرمایه‌گذاری‌های مناسب و لازمی در زیر بنا‌های مدیریت آب صورت نگرفته است.
به همین دلیل است که در زمان باران‌های موسمی و یا تغییرات اقلیمی که آب در کشور افزایش یافته و دریاها خروشان میشود، به جای ساختن، خانه‌های افغان‌های فقیر را تخریب می‌کنند، جان انسان‌ها را می گیرند، حاصلات دهقانان فقیر را می‌برند و تاسیسات عامه و خصوصی را ویران می‌کنند؛ اما وضعیت آب کشورهای دیگر چنین نیست، آب آن‌ها بسیار ماهرانه ذخیره و مهار میشود، خانه‌های مردم را آباد، فصل‌های زراعتی را آبیاری، روشنایی را تولید می‌کند، غذا را به دسترخوان مردم می‌افزاید و مهمتر از همه ، بخش مهم رشد اقتصادی را تشکیل می‌دهد.
از این جا دانسته میشود که مدیریت آب برای امارت اسلامی مهم است زیرا این بخش تأثیر مثبتی بر اقتصاد دارد، به همین دلیل است که در کنار سایر بندها، کار بند شاه‌وعروس تکمیل و به بهره‌برداری سپرده شد.
ارزش اقتصادی بند شاه‌وعروس
آب برای بقای زندگی انسان و رشد اقتصادی بسیار مهم است، پس لازم است که آن‌را مهار کرده و مورد استفاده قرار گیرد.
بهترین روش برای کنترول و مدیریت آب ساختن بندها برای آب‌های دریاها، باران، برف و سیلاب است.
بندهای آب از چند بعد برای افغانستان مهم است، واضح ترین جنبه آن اقتصاد است. چون اقتصاد به اندازه یک شریان انسان برای یک کشور اهمیت دارد، بنابراین اقتصاد می‌تواند در کنار بهبود شرایط فرهنگی، امنیتی و سیاسی، عامل توسعه نیز شود.
ما و شما می‌دانیم که برق برای به حرکت در آوردن چرخ اقتصادی ضروری است و ساختن بندهای آبی برای تولید برق مهم است.
برق یکی از نیازمندی‌های اساسی مردم افغانستان است که متأسفانه از سال‌ها بدین سو کمبود و نبود آن احساس میشود.
در حال حاضر افغانستان تنها ۲۰ درصد برق را از منابع داخلی تولید می‌کند، متباقی آن از کشورهای همسایه وارد و سالانه میلیاردها افغانی به کشورهای همسایه پرداخت میشود.
همچنان، بندها می‌توانند آب مورد نیاز زمین‌های زراعتی ما را فراهم سازند، بر اساس ارقام وزارت زراعت، نیمی از زمین‌های قابل کشت افغانستان به دلیل کمبود آب مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
با اعمار بندها، در کنار افزایش تولیدات زراعتی، فرصت‌های کاری برای مردم بی‌کار روستاها فراهم خواهد شد و سطح مهاجرت از مناطق روستایی به شهرها کاهش یافته و از ازدحام در شهرها جلوگیری میشود، با افزایش تولیدات زراعتی، تولید ناخالص داخلی نیز افزایش خواهد یافت.
اعمار بندها نه تنها به آب و انرژی کمک می‌کند، بلکه فرصت‌های رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری را نیز فراهم می‌سازد.
در پروژه‌های اعمار بندها برای هزاران تن فرصت شغلی ایجاد میشود و با این کار میزان بیکاری کشور نیز کاهش می یابد.
افزون بر این، این پروژه‌ها سرمایه‌گذاران خارجی را نیز تشویق می‌کنند تا در بخش‌های اقتصادی و زیربنایی افغانستان سرمایه‌گذاری کنند.
تغییرات اقلیمی در جهان یک حقیقت است که افغانستان را نیز متاثر ساخته است، به دلیل تغییرات اقلیمی، خشک‌سالی‌ها و سیلاب‌ها در حال افزایش است و بندها بهترین راه‌حل برای مدیریت آب پنداشته میشود.
بندها می‌توانند از سیلاب‌ها و از ضایع شدن آب جلوگیری کنند. به‌کمک بندهای آب، افغانستان می‌تواند اثرات تغییرات اقلیمی را نیز کاهش دهد، پروژه‌های بند برق نه تنها به مناطق مرکزی سود می‌رساند، بلکه از نظر اقتصادی و اجتماعی مناطق دور افتاده را نیز توسعه می‌دهد که اغلب از خدمات دولتی محروم می‌باشند.
با در نظر داشت اهمیت بندها، امارت اسلامی کار ساخت بندهای متوسط و کوچک را در کنار بندهای بزرگ در ولایت‌های مختلف کشور آغاز کرده است.
بند شاه‌وعروس نیز یکی از این بندها است که ارزش اقتصادی بالایی دارد، این بند ظرفیت تولید ۱.۲ میگاوات برق، آبیاری سه‌هزار و ۵۰۰ هکتار زمین زراعتی، تامین سالانه پنج میلیون مترمکعب آب آشامیدنی برای شهر کابل، کنترول سیلاب‌های فصلی، تغذیه چشمه‌ها و آب‌های زیرزمینی، احیای ایکوسیستم، فراهم‌سازی زمینه کار برای مردم و آوردن تغییر اقتصادی و فرهنگی در زندگی باشندگان ولسوالی شکردره را دارد.
برای تغذیه آب‌های سطحی، ذخایر آب‌های زیرزمینی و جلوگیری از مصرف غیرضروری آب، لازم است تا بندها ساخته شود و یا کارهای باقی‌مانده بندهایی که قبلاً اعمار شده، اما کارهای آن تکمیل نشده است، به پایه اکمال برسد.
با این کار، از یک طرف در کنار زراعت، بخش‌های دیگری نیز در کشور رشد خواهند کرد و از سوی دیگر، کشور از برق وارداتی رهایی خواهد یافت.
با حل مشکلات موجود در عرصه برق، صنعت افغانستان پیشرفت و با توسعه صنعت، ثبات اقتصادی به وجود خواهد آمد و این کشور گام‌های سریع در جهت توسعه خواهد برداشت، امارت اسلامی با توجه به نکات فوق گام‌های ملموس را در عرصه مدیریت و مهار کردن آب برداشته که نمونه خوب آن تکمیل کارهای باقی‌مانده بند شاه‌وعروس است.
با تکمیل و بهره‌برداری این بند افزون بر تولید برق، سه‌هزار و ۵۰۰ هکتار زمین زراعتی تحت آبیاری قرار می‌گیرد، آب آشامیدنی پاک برای مردم تهیه و منابع آبی زیرزمینی تغذیه میشود، این‌ها همه می‌تواند در رشد اقتصادی کشور مؤثر تمام شود.